Możliwość zatrudniania młodocianych pracowników

śr. 15 wrz 2021

Zatrudnianie młodocianych jest dozwolone tylko w szczególnych przypadkach określonych w przepisach prawnych. Podstawowym celem zatrudniania osób młodocianych jest tzw. przygotowanie zawodowe. Jednakże młodociany może zostać zatrudniony na podstawie umowy o pracę nie tylko w celu przygotowania zawodowego, ale również przy wykonywaniu lekkich prac.

Kim jest młodociany pracownik?

Pracownikiem powinna być osoba pełnoletnia, a więc po ukończeniu 18. roku życia. W określonych sytuacjach przepisy dopuszczają możliwość świadczenia pracy ze strony osób małoletnich. Sięgając do przepisów kodeksu pracy i definicji określonej w art. 190 Kodeksu pracy:

Młodocianym jest osoba, która ukończyła 15 lat, a nie przekroczyła 18 lat.

Zatrudnianie osób nieletnich pomiędzy 15. a 18. rokiem życia jest dopuszczalne, ale pod pewnymi wymogami prawnymi, które mają na celu zapewnienie bezpiecznych warunków przy wykonywaniu przez nich prac. Wolno zatrudniać tylko tych młodocianych, którzy ukończyli co najmniej ośmioletnią szkołę podstawową i przedstawią świadectwo lekarskie stwierdzające, że praca danego rodzaju nie zagraża ich zdrowiu.

Młodociany nieposiadający kwalifikacji zawodowych może być zatrudniony tylko w celu przygotowania zawodowego

Elementy umowy o prace zwartej w celu przygotowania zawodowego.

Umowa z młodocianym pracownikiem powinna być zwarta na piśmie i określać, m.in. :  

• rodzaj przygotowania zawodowego czy to w formie nauki zawodu, czy też w formie przyuczenia do wykonywania określonej pracy;
• okres trwania i miejsce odbywania przygotowania zawodowego;
• sposób dokształcania teoretycznego (np. w szkole zasadniczej – publicznej, w szkole zasadniczej prowadzonej przez pracodawcę, w ośrodku dokształcania itp.) oraz
• wysokość wynagrodzenia.

Umowa może także zawierać inne uregulowania, które będą określać  w miarę szczegółowo wzajemne prawa i obowiązki stron umowy, nie będąc w sprzeczności z bezwzględnymi przepisami prawa pracy, mając jednocześnie na względzie  ochronę pracownika młodocianego

Umowa w celu przygotowania zawodowego jest zawierana na czas określony i rozwiązuje się po upływie okresu przygotowania zawodowego.

Czas pracy pracownika młodocianego

Przy lekkich pracach

Czas pracy pracownika młodocianego, zatrudnionego przy  lekkich pracach w okresie odbywania zajęć szkolnych nie może przekraczać 12 godzin tygodniowo. W dniu uczestniczenia w zajęciach szkolnych wymiar czasu pracy młodocianego nie może przekraczać 2 godzin.

W czasie ferii szkolnych

Wymiar czasu pracy młodocianego w okresie ferii szkolnych nie może przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin w tygodniu.

Inne okoliczności

Czas pracy młodocianego w wieku do 16 lat nie może przekraczać 6 godzin na dobę. Czas pracy młodocianego w wieku powyżej 16 lat nie może przekraczać 8 godzin na dobę. (art. 202 § 1 i § 2 Kodeksu pracy).

Przerwy

W przypadku wykonywania pracy przez młodocianego powyżej 4,5 godziny przysługuje mu 30-minutowa przerwa wliczana do czasu pracy;

Natomiast przerwa dobowa nie może być krótsza niż 14 godzin nieprzerwanego odpoczynku a przerwa tygodniowa musi wynosić co najmniej 48 godzin nieprzerwanego odpoczynku.

Młodocianego nie wolno zatrudniać w godzinach nadliczbowych ani w porze nocnej.

Urlop

Należy pamiętać, że młodociany uzyskuje prawo do urlopu w wymiarze 12 dni roboczych z upływem 6 miesięcy od rozpoczęcia pierwszej pracy. Z upływem roku pracy młodociany uzyskuje prawo do urlopu w wymiarze 26 dni roboczych. Jednakże w roku kalendarzowym, w którym kończy on 18 lat, ma prawo do urlopu w wymiarze 20 dni roboczych, jeżeli prawo do urlopu uzyskał przed ukończeniem 18 lat. Młodocianemu uczęszczającemu do szkoły należy udzielić urlopu w okresie ferii szkolnych. Młodocianemu, który nie nabył prawa do urlopu, o którym mowa w § 1 i 2, pracodawca może, na jego wniosek, udzielić zaliczkowo urlopu w okresie ferii szkolnych.

Pozostałe obowiązki pracodawcy

Pracodawca decydując się na zatrudnienie pracowników młodocianych powinien wcześniej spełnić szereg obowiązków, m.in.:

• w regulaminie pracy powinien umieścić: wykaz prac wzbronionych młodocianym i wykaz rodzaju prac i stanowisk pracy dozwolonych młodocianym zatrudnionym w celu przygotowania zawodowego,
• skierować do inspektora pracy, w celu zatwierdzenia wykaz prac lekkich dozwolonych osobom młodocianym –
• pracodawca powinien przed rozpoczęciem pracy przez młodocianego, zapoznać go z regulaminem pracy, natomiast przedstawicielowi ustawowemu lub opiekunowi powinien przekazać informacje o ryzyku zawodowym na stanowisku pracy wykonywanym przez młodocianego.
• bezwzględny zakaz  nie zatrudniania  w godzinach nadliczbowych ani w porze nocnej pracownika młodocianego.

Jeśli zainteresował Państwa temat zatrudniania młodocianych pracowników zapraszamy do kontaktu z naszymi ekspertami poprzez formularz na naszej stronie.