Kogo czeka wyższy, a kogo niższy VAT?

pt. 01 mar 2019

Zgodnie z zapowiedziami Ministerstwa Finansów, spory o interpretacje oraz częste zamieszania związane z ustalaniem prawidłowych stawek VAT mają wkrótce przejść do historii. W listopadzie ubiegłego roku na stronie Ministerstwa Finansów został opublikowany projekt nowelizacji ustawy o VAT i Ordynacji podatkowej, który ma zmienić matrycę stawek VAT. Na początku marca, po wprowadzeniu wcześniej proponowanych poprawek, został ostatecznie przyjęty przez Radę Ministrów i skierowany do Sejmu. Wzbudził on jednak tak duże kontrowersje, w szczególności punkt 14 dotyczący soków oraz napojów, że jego pierwsze czytanie nie zostało dokończone.

Jedną z najbardziej istotnych zmian jest zakładane wprowadzenie tzw. Wiążącej Informacji Stawkowej, która ma być decyzją wydawaną przez dyrektora izby administracji skarbowej. Ma ona zawierać klasyfikację towarów lub usług na potrzeby opodatkowania VAT.

Rewolucja w opodatkowaniu żywności

Projekt przewiduje rewolucyjne zmiany w opodatkowaniu żywności. Pieczywo ma zostać objęte jednolitym podatkiem 5%, który zastąpi dotychczasowe trzy różne stawki VAT, zależne od czasu przydatności do spożycia. Do tej samej kategorii mają zostać włączone także produkty znacznie przyjemniejsze dla podniebienia – wyroby ciastkarskie oraz cukiernicze.

W celu promowania zdrowego stylu odżywiania się, wprowadzona ma zostać jednolita, obniżona z 8% na 5% stawka na wszystkie gatunki owoców, w tym również cytrusy oraz owoce egzotyczne. Obniżka ma dotyczyć również soków, zarówno tych w 100% naturalnych jak i napojów z minimalną zawartością owoców wskazaną w tzw. „dyrektywie sokowej”. Ma mieć dla nich zastosowanie najniższa stawka 5%. Natomiast dla pozostałych napojów, zawierających mniej owoców w swoim składzie niż wskazanych w tzw. „dyrektywie sokowej”, ma obowiązywać stawka najwyższa – 23%.

Kontynuacją polityki prozdrowotnej wydaje się być również planowana podwyżka podatku VAT dla dostaw dań gotowych. Będzie dotyczyć ona w szczególności produktów oferowanych przez sieci fast food, które zostaną objęte podatkiem w wysokości 8% (dotychczas część sieci fast food stosowała stawkę 5%).

Zmiany w podatku VAT mogą dać się również odczuć w gorące dni. Chłodzone napoje mogą nie być już tak orzeźwiające z powodu planowanego podniesienia stawki VAT na lód używany w celach spożywczych oraz chłodniczych z 8% aż do 23%.

Egzotyka mocno w górę

Powody do niezadowolenia mogą mieć również koneserzy owoców morza. Takie produkty jak skorupiaki oraz mięczaki morskie, w tym cenione przez wielu ośmiorniczki, mają zostać objęte najwyższą, bo aż 23% stawką podatku. W efekcie wpłynie to zapewne na podwyżkę dań mających w składzie te produkty. Zwolennicy wyrazistych oraz mocno przyprawionych potraw, również odczują zmiany. Szafran i kurkumę, które dotychczas obejmowała najniższa stawka czeka podwyżka do 8%.

Z kolei wszystkie przyprawy, których nie dotyczy podwyżka czeka zmiana oprocentowania podatku z 23% do 8%. Jest to spowodowane planowanym ujednoliceniem stawki VAT na cały katalog przypraw.

Korzystne zmiany dla czytelników

Powody do radości powinni mieć natomiast wszyscy czytelnicy, gdyż „dyskryminacja” nowoczesnych nośników tekstu, tj. e-booków, ma się wreszcie zakończyć. Wszystkie książki, niezależnie od formy tradycyjnej bądź nowoczesnej, mają zostać objęte najniższą stawką – 5%. Dotychczas obejmował je podatek w wysokości aż 23%. Najwyższa stawka ma zostać również obniżona dla gazet oraz czasopism i e-czasopism i ma zostać zastąpiona stawką 8%. Do tego katalogu ma wejść również prasa specjalistyczna (zmiana z 5% na 8%).

Zgodnie z polityką prorodzinną

W planowanych zmianach stawek VAT zauważyć można kontynuację rządowej polityki prorodzinnej. Najniższym podatkiem, tj. 5%, mają zostać objęte produkty dla małych dzieci, takie jak specjalna żywność dla niemowląt, smoczki, pieluchy czy foteliki samochodowe. Obecnie stawka VAT na te produkty wynosi 8%. Taka sama, 5% stawka ma znaleźć zastosowanie w przypadku artykułów higienicznych dla kobiet. Zgodnie z aktualnym brzmieniem projektu, nowe przepisy mają zacząć obowiązywać częściowo od 1 czerwca 2019 r. (np. przepisy dotyczące WIS), a w pełni wejść w życie 1 stycznia 2020 r. – dla pozostałych towarów i usług. Możliwe jednak, że terminy te mogą ulec wydłużeniu.