Polski Ład: zmiany w podatku u źródła

śr. 10 lis 2021

Polski Ład to program reformy polskiego systemu podatkowego, który wprowadza wiele zmian obejmujących również podatek u źródła. Nasi eksperci przenalizowali dla Państwa najważniejsze zmiany w zakresie WHT, jakie przewidzieli twórcy Polskiego Ładu, aby pomóc lepiej przygotować się do ich wprowadzenia.

Zmiany w mechanizmie ‘’Pay and Refund”

Zmiany w zakresie WHT wprowadzone przez Polski Ład mają w zmodyfikowanej formie objąć kilkukrotnie odraczane już wejście w życie pełnego mechanizmu ‘’Pay and Refund”.

Mechanizm ten zakłada, że podmiot krajowy, który dokonuje na rzecz zagranicznego podmiotu wypłat należności m.in. z tytułu odsetek, należności licencyjnych czy dywidend lub też wypłaty wynagrodzenia z tytułu wymienionych w ustawie niektórych usług niematerialnych, m.in. świadczeń doradczych, księgowych, zarządzania i kontroli, badania rynku czy usług prawnych, w kwocie łącznie przekraczającej w danym roku podatkowym 2 mln złotych, jest zobowiązany do poboru WHT według stawki podstawowej przewidzianej przez ustawę CIT. Następnie, zgodnie z pierwotnymi przepisami, których wejście w życie kilkukrotnie przesuwano, po pobraniu podatku, nierezydent lub płatnik (jeśli to on poniósł ciężar ekonomiczny podatku), miałby prawo do wystąpienia z wnioskiem o zwrot tego podatku od organów podatkowych.

Procedura ‘’Pay and Refund’’ w kształcie proponowanym przez Polski Ład będzie dotyczyła płatności przekraczających w roku podatkowym limit 2 mln zł, ale tylko tych dokonywanych na rzecz podmiotów powiązanych w rozumieniu przepisów o cenach transferowych. Z regulacji tej wyłączono płatności dokonywane pomiędzy polskimi podatnikami. Co więcej, z katalogu płatności, do których będzie miał zastosowanie ten mechanizm, będą wyłączone usługi niematerialne, a procedura będzie ograniczona do przychodów wskazanych w art. 21 ust. 1 pkt 1 oraz art. 22 ust. 1 ustawy o CIT, a więc do przychodów m.in. z odsetek, praw autorskich i dywidend.
Ponadto, regulacje wprowadzane Polskim Ładem przewidują rozciągnięcie rodzajów płatności, które będą mogły podlegać procedurze ‘’Pay and Refund” na płatności, które, jak stanowi art. 26 ust. 2ec dodany do ustawy o CIT, „bez uzasadnionych przyczyn ekonomicznych nie zostały zakwalifikowane do należności wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 1 lub art. 22 ust. 1”, tj. do należności licencyjnych, przychodów z odsetek, znaków towarowych czy też przychodów z dywidend oraz innych przychodów (dochodów) z tytułu udziału w zyskach osób prawnych.

Rozszerzenie kryteriów należytej staranności

Dotychczasowe przepisy, które nakładają wymogi związane z dochowaniem należytej staranności w zakresie weryfikacji możliwości zastosowania wobec podmiotu zagranicznego niższej stawki WHT, zwolnienia z WHT czy niepobrania podatku, niezależnie od wartości płatności dokonywanej na rzecz nierezydenta, zostaną zachowane. Nowe przepisy, obok uwzględnienia charakteru oraz skali prowadzonej działalności, zakładają, iż konieczne będzie również uwzględnienie powiązań istniejących pomiędzy podatnikiem a płatnikiem. Jak wynika z uzasadnienia projektu ustawy, zmiana ta ma na celu zróżnicowanie wymogów związanych z należytą starannością w odniesieniu do podmiotów powiązanych oraz niepowiązanych.

Doprecyzowanie definicji rzeczywistego właściciela (ang. beneficial owner)
Obecnie za rzeczywistego właściciela należy uznać podmiot spełniający wszystkie przesłanki wskazane w art. 4a pkt 29 ustawy o CIT, w tym m.in. warunek, iż podmiot ten nie może być „pośrednikiem, przedstawicielem, powiernikiem lub innym podmiotem zobowiązanym prawnie lub faktycznie do przekazania całości lub części należności innemu podmiotowi”.

Zmiana ta ma wyłącznie techniczny charakter, ponieważ polega na zrezygnowaniu w treści przepisów ze sformułowania „prawnie lub faktycznie”, które mogły sugerować zawężenie zakresu pojęcia zobowiązania na potrzeby tej definicji.

Ponadto, w znowelizowanych przepisach ma zostać usunięte odesłanie do przepisu art. 24a ust. 18 ustawy o CIT, odnoszącego się do oceny prowadzenia rzeczywistej działalności gospodarczej przez zagraniczną jednostkę kontrolowaną. Zamiast tego wskazano, że „przy ocenie czy podmiot prowadzi rzeczywistą działalność gospodarczą uwzględnia się charakter oraz skalę działalności prowadzonej przez ten podmiot w zakresie otrzymanej należności”.

W dalszym ciągu konieczne będzie wykazanie istnienia substancji majątkowo – osobowej, lecz z uwzględnieniem przy tym istotnych różnic pomiędzy charakterem i skalą prowadzonej działalności przez różne podmioty w kontekście otrzymanych przez nie płatności. Co więcej, jak czytamy w uzasadnieniu „brak takiego substratu pozwalającego na prowadzenie konkretnej działalności, może wskazywać na brak prowadzenia działalności gospodarczej podmiotu w danym państwie, a tym samym może wskazywać na istnienie sztucznej struktury”.

Opinia o „stosowaniu preferencji”

Opinia o „stosowaniu preferencji” zastąpi obecnie obowiązującą opinię o stosowaniu zwolnienia. Zmiany obejmą również zakres opinii i zostaną rozszerzone o możliwość zastosowania obniżonej/ preferencyjnej stawki podatku oraz zwolnienia z opodatkowania wynikającego z odpowiedniej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Obecnie obowiązujące przepisy pozwalają na wystąpienie o wydanie opinii jedynie w zakresie zwolnień przewidzianych w ustawie o CIT.

O wydanie opinii o „stosowaniu preferencji” będzie mógł wystąpić zarówno podatnik, jak i płatnik. Prawo do wystąpienia o wydanie takiej opinii przez płatnika nie będzie uzależnione od poniesienia przez niego ekonomicznego ciężaru podatku. O opinię będzie mógł wystąpić także podmiot dokonujący wypłat należności za pośrednictwem podmiotów prowadzących rachunki papierów wartościowych albo rachunki zbiorcze.

Opinia o „stosowaniu preferencji” będzie ważna przez okres 36 miesięcy od dnia jej wydania, a wysokość opłaty za jej wydanie będzie wynosić, podobnie jak przy opinii o stosowaniu zwolnienia, 2.000 zł. Termin na jej wydanie będzie wynosił 6 miesięcy od dnia wpływu wniosku do właściwego organu podatkowego. Co do zasady będzie nim naczelnik urzędu skarbowego właściwy według siedziby podatnika lub w pozostałych przypadkach – naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Przepisy przejściowe do ustawy wprowadzają przedłużenie okresu obowiązywania opinii o stosowaniu zwolnienia, które zostaną wydane do końca 2021 roku. Ich ważność upłynie z dniem 1 stycznia 2025 roku.

Oświadczenia płatnika

Znowelizowane przepisy obejmą także zmianę zasad podpisywania oświadczenia płatnika o spełnieniu warunków do niepobrania WHT, zastosowania zwolnienia z WHT lub zastosowania stawki podatku.
Dotychczasowe regulacje nakładały obowiązek podpisywania takiego oświadczenia przez wszystkich członków zarządu płatnika. Po zmianach, w przypadku organów wieloosobowych, oświadczenie będzie mogło zostać złożone przez wyznaczoną osobę wchodzącą w skład tego organu. W dalszym ciągu, oświadczenie nie będzie mogło być podpisywane przez pełnomocnika.

Posługiwanie się kopią certyfikatu rezydencji

Nowe regulacje mają również objąć możliwość posługiwania się kopiami certyfikatów rezydencji w każdym przypadku, pod warunkiem, że informacje zawarte w nich nie budzą uzasadnionych wątpliwości co do zgodności ze stanem faktycznym.

Obecne przepisy, co do zasady, zezwalały na skorzystanie z tej możliwości jedynie w zakresie płatności z tytułu usług niematerialnych nieprzekraczających kwoty 10 000 zł na rzecz tego samego podmiotu w trakcie danego roku kalendarzowego. Zakres ten został rozszerzony jedynie na podstawie przepisów Tarczy 4.0., która zezwoliła na posługiwanie się kopiami certyfikatów rezydencji w zakresie wszystkich rodzajów płatności w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, a także w okresie kolejnych 2 miesięcy po ich odwołaniu, jeżeli informacje wynikające z przedłożonej kopii certyfikatu rezydencji nie budzą uzasadnionych wątpliwości co do zgodności ze stanem faktycznym.

Jeśli zainteresował Państwa ten artykuł, zachęcamy do śledzenia pozostałych artykułów dotyczących planowanych zmian w ramach Polskiego Ładu oraz do kontaktu z naszymi ekspertami poprzez formularz na stronie.