Nabycie akcji w ramach programu motywacyjnego

wt. 28 maj 2019

Część pracodawców chcąc ściślej powiązać ze sobą kluczowych pracowników, jak również zmotywować ich do bardziej wydajnej i efektywnej pracy, tworzy programy motywacyjne oferujące możliwość nabycia akcji często bezpłatnie bądź po cenie niższej od rynkowej.

Z analizy przepisów i interpretacji urzędów skarbowych wynika, że po spełnieniu określonych warunków świadczenie może zostać opodatkowane dopiero w momencie zbycia akcji. Na pracodawcy nie ciążą wówczas obowiązki płatnika. Oczywiście wszystkie opinie wydawane były w sprawach indywidualnych, zatem jak zawsze przed podjęciem decyzji podatkowej wskazana jest dogłębna analiza każdego przypadku z osobna.

Jeśli przekazanie akcji spełnia warunki określone w art. 24 ust 11-12a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pracodawca nie ma obowiązku obliczenia i poboru zaliczki podatkowej. Przychód zakwalifikowywany jest do przychodów z kapitałów pieniężnych w rozumieniu art. 17 ust 1 pkt 6 ustawy o pdof. Obowiązki podatkowe ciążą na pracowniku.

Aby tak się stało, przekazanie akcji powinno odbywać się w ramach realizacji programu motywacyjnego utworzonego przez pracodawcę – spółkę akcyjną bądź spółkę akcyjną będącą wobec niego jednostką dominującą w rozumieniu ustawy o rachunkowości.

Przez program motywacyjny przepisy rozumieją system wynagradzania utworzony na podstawie uchwały walnego zgromadzenia, w wyniku którego pracownik nabywa prawo do faktycznego nabycia akcji pracodawcy lub jego spółki dominującej.

Akcje muszą dotyczyć spółek akcyjnych, których siedziba lub zarząd znajdują się na terytorium Unii Europejskiej, państwa należącego do Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub państwa, z którym Polska zawarła umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Po spełnieniu wyżej wymienionych warunków przychód z tytułu objęcia lub nabycia akcji powstaje dopiero w momencie odpłatnego ich odsprzedania. Dochodem jest różnica między przychodem uzyskanym z odpłatnego zbycia akcji, a kosztami uzyskania przychodu.

Napotkać można różne, tj. również odmienne stanowiska urzędów skarbowych. Wydaje się jednak, że od pewnego czasu zaczęła się tu pojawiać pewna zgodność między wydawanymi interpretacjami a linią orzeczniczą sądów. Jak słusznie bowiem zauważył Naczelny Sąd Administracyjny w jednym z wyroków (II FSK 3309/16 z dn. 13.12.2018 r.):

(…)Moment uzyskania dochodu z akcji nie jest tożsamy z momentem ich nabycia bez względu na formę tego nabycia (w niniejszej sprawie – w wyniku nieodpłatnego otrzymania akcji w ramach programu motywacyjnego). Cechą papierów wartościowych, jakimi są akcje, jest to, iż generują dochód w przyszłości: w postaci dywidendy, czy też – w przypadku ich odpłatnego zbycia – w postaci różnicy pomiędzy przychodem ze sprzedaży a kosztami poniesionymi na nabycie akcji. W momencie zaś otrzymania akcji na preferencyjnych warunkach przysporzenie, jakie z tego tytułu uzyskuje dana osoba, niezależnie od źródła i przyczyny uzyskania tego przysporzenia, jest jedynie potencjalne.Dopiero zbycie akcji pozwala ustalić, jaki dochód podatnik osiągnął przez to, że nabył akcje w drodze programu motywacyjnego, a następnie zbył te akcje. Nabycie akcji samo przez się nie daje żadnego przychodu. W praktyce wygląda to tak, że w chwili nabycia akcji podatnik nie wie, jaki uzyska przychód, bowiem okaże się to dopiero w przyszłości.

Więcej na www.mazars.pl